چه انیمیشن‌های کوتاهی نامزد اسکار ۲۰۲۰ شدند؟

انتخاب نامزدهای اسکار انیمیشن‌های کوتاه، نیاز به معیار پیچیده و بزرگی ندارد، چیزی که مهم است، موضوع آن می‌باشد و می‌توان گفت نامزدهای اسکار ۲۰۲۰ هم از این قاعده مستثنی نیستند. فیلم‌های این بخش با موضوعات پراکنده‌ای مثل مرگ، بیماری و روابط عمیق خانوادگی سروکار دارند؛ در واقع آن‌ها بیشتر نمایش دهنده‌ی داستان هستند تا روایت کننده آن و مانند برنده اسکار ۲۰۱۹ یعنی انیمیشن بائو (Bao, 2018)، می‌توانند اشک آدم را در بیاورند!

۵ انیمیشن کوتاه و خاص که نامزد اسکار ۲۰۲۰ شدند

در چند سال گذشته، ­معمولا استودیو دیزنی (Disney) یا پیکسار (pixar) یک سال در میان برنده می‌شدند و چون در اسکار ۲۰۱۹ نیز جایزه گرفتند، حدس می‌زدیم که سال بعد دیگر نوبت آن­ ها‌ نیست. در سال ۲۰۲۰ پنج انیمیشن کوتاه نامزد شدند که از بین این ها ۳ انیمیشن خواهر (Sister)، به یاد ماندنی (Memorable) و دختر (Daughter) با تکنیک استاپ موشن ساخته شده اند و دو انیمیشن کیت‌بول (Kitbull) و عشق مو (Hair Love) نیز با تکنیک گرافیک کامپیوتری (CGI) تولید شده اند؛ حال می خواهیم به معرفی تک تک این انیمیشن‌های جذاب بپردازیم.

به یاد ماندنی (Memorable, 2019) اثر برنو کالت (Bruno Collet)

شاید این فیلم، بهترین استاپ‌موشن این بخش محسوب شود زیرا هم خلاقانه ساخته شده و هم داستان کاملی دارد. به‌یادماندنی دیالوگ بیشتری نسبت به سایر انیمیشن ها دارد به طوری که در کل ۱۲ دقیقه، حرفی برای گفتن دارد. شخصیت‌ها شبیه پرتره‌های زنده ون گوگ (Van Gogh)، پیکاسو (Picasso) و هنرمندان دیگر هستند و به نظر می‌رسد که با رنگ روغن ساخته شده باشند.

این استاپ موشن کوتاه که احساسی صمیمانه و رازآلود منتقل می‌کند، الهام گرفته از زندگی یک نقاش به نام یوتیمالن ویلیام (Utermohlen William) است؛ در حالی که کل جهان او از جمله بدنش، به شبکه پیچیده‌ای از رنگ‌های نقاشی تبدیل می‌شود و عشق همیشگی او در حال محو شدن است، جدا شدن تدریجی از محیط اطرافش را نیز نشان می‌دهد. گرچه به‌یادماندنی برنده جایزه اسکار نشد، اما اگر جایزه‌ای برای افسرده‌کننده‌ترین فیلم وجود داشت، قطعا به این انیمیشن می‌رسید.

کیت‌بول (Kitbull, 2019) اثر روزانا سالیون (Rosana Sullivan)

کیت‌بول، اولین تجربه کارگردانی روزانا سالیون در استودیو پیکسار  می‌باشد که از سال ۲۰۱۱ در این استودیو کار کرده است. ایده‌ی ساخت این انیمیشن، بعد از دیدن ویدئویی از گربه‌ها در اینترنت، به ذهن سالیون رسید و سناریو آن احتمالا مورد علاقه‌ی طرفداران گربه و سگ خواهدبود. کیت‌بول در نه دقیقه‌، داستان گربه‌ی ولگردی را روایت می‌کند که سعی دارد در یک شب طوفانی بین انبوهی از زباله‌ها پناه بگیرد تا جان سالم به در ببرد؛ او در حیاط خانه یک سگ از نژاد پیت‌بول (pit bull) سرگردان است. هر دوی این حیوانات در وضعیت سختی به سر می‌برند؛ بچه گربه بسیار کوچک و بی‌سرپناه است و سگ هم صاحب باملاحظه‌ای ندارد.

شاید این وضعیت آشفته باعث شده آن‌ها با یکدیگر همدردی کنند و شروعی برای دوستی‌شان شود. همین کوچک و بی‌پناه بودن گربه و بزرگی و خشم سگ، تضاد جذابی را در دوستی آن دو ایجاد کرده است. سبک این انیمیشن کوتاه برای همه‌ی ما آشناست و با آن خو گرفته‌ایم؛ دوستی دو حیوان، بدون حتی یک دیالوگ، چه چیزی را برایتان یادآوری می‌کند؟ برای ما و خیلی از شما قطعا جواب، تام و جری (Tom and Jerry) است؛ هرچند این طور به نظر می‌رسید که تام و جری با هم دشمنی دارند، اما می‌دانیم که در واقعیت اینطور نبود. خوشبختانه کیت‌بول پایان خوب و دلگرم کننده‌ای دارد و طراحی ساده آن این پیام را می‌رساند که توجه تان را بیشتر به طرح و اصل داستان جلب کنید.

خواهر (Sister, 2018) اثر سیکی سانگ (Siqi Song)

داستانی خانوادگی که اکثر خواهر و برادرها با آن درگیر هستند. خواهر، محصول مشترک استودیو دیزنی (Disney) و پیکسار (Pixar) می‌باشد که به نویسندگی، تهیه‌کنندگی و کارگردانی سیکی سانگ ساخته شده است. این استاپ موشن عروسکی اثربخشی خوبی داشته و صمیمیت در آن حس می‌شود؛ گاهی نیز اغراق‌های غیرضروری یا غیر مرتبط با موضوع در آن دیده می‌شود.

این انیمیشن هشت دقیقه‌ای، خاطرات ساده بزرگ شدن یک پسر همراه با خواهر کوچک خرابکارش را به تصویر می‌کشد؛ اما داستان زمانی به نقطه عطف خود می رسد که متوجه می‌شویم این دختر اصلا به دنیا نیامده است! زیرا پدر و مادر، یک دختر باردار شدند اما به خاطر سیاست تک فرزندی چین که از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۵ ادامه داشت، مجبور شدند کودک را سقط کنند. اگر با این سیاست آشنا نیستید، می‌توانید مستند ملت تک فرزندی (One Child Nation-2019) از نانفو وانگ (Nanfu Wang) و جایلینگ ژانگ (Jialing Zhang) را تماشا کنید.

دختر (Daughter, 2019) اثر داریا کاشچیوا (Daria Kashcheeva) 

حسی که موقع تماشای این انیمیشن به ما دست داد، برعکس کیت‌بول بود؛ حتما می‌پرسید از چه نظر؟ دلیلش طراحی برجسته و نحوه حرکت دوربین است که آنقدر توجه شما را به خود جلب می‌کند که باید کمی تلاش کنید تا با تمرکز روی اصل داستان، سیر آن را از دست ندهید. خلاصه داستان این فیلم ۱۵ دقیقه‌ای و بی‌کلام، درمورد روابط سرد یک پدر و دختر است؛ انگار پدر در بیمارستان در انتظار مرگ می‌باشد که ناگهان پنجره اتاق توسط پرنده‌ای شکسته می‌شود و همین اتفاق، خاطره‌ای از دوران کودکی را برای دختر یادآوری می‌کند؛ خاطره‌ای از یک پرنده زخمی و درک نکردن‌های پدرش…

 در این انیمیشن کوتاه آنچه بیشتر به چشم می‌آید، جلوه‌های بصری است و خود داستان کمی مبهم به نظر می‌رسد. چند روش پویانمایی با هم ترکیب شده‌اند و تا اواخر فیلم، کمی یکنواخت می‌شوند. بهتر است بگوییم، از دیدن این فیلم به خاطر اینکه چطور ساخته شده لذت ببرید، نه اینکه چرا ساخته شده است. هر چند که دختر در بخش جوایز پویانمایی بین‌المللی آکادمی دانشجویی، مقام اول را کسب کرد، اما انتظاربرنده شدن اسکار برای آن کمی زیادی بود.

عشق مو (Hair Love, 2019) اثر متیو ای چری (Matthew A. Cherry)

حال نوبت به توصیف گل سرسبد این مجموعه یعنی برنده‌ی اسکار ۲۰۲۰ می‌رسد؛ انیمیشن عشق مو توسط استودیو سونی پیکچرز (Sony Pictures Animation) و به نویسندگی و کارگردانی متیو آی چری، فیلمساز حرفه ای NFL، اجرا شد که اتفاقا اولین تجربه او در زمینه انیمیشن بود؛ این فیلم بسیار احساسی و تاثیرگذار آدم را به یاد انیمیشن‌های کوتاه پیکسار می‌اندازد و چه بسا بهتر از تولیدات این کمپانی باشد؛ به حدی که قبل از اعلام برنده نهایی اسکار، بسیاری از منتقدین شانس این انیمیشن را بیشتر از بقیه می‌دانستند.

داستان درباره‌ی دختربچه‌ای آفریقایی-آمریکایی است که سعی می‌کند برای یک موقعیت خاص و مهم، موهایش را به شکلی زیبا ببندد؛ او حتی یک ویدئوی آموزشی آنلاین هم تماشا می‌کند، اما موفق نمی‌شود؛ سپس از پدرش خواهش می‌کند که کمکش کند. آنها ویدئوهایی پیدا می‌کند که معلوم می‌شود توسط مادر دختر ساخته شده است؛ در اینجاست که پدر موفق می‌شود تا خواسته‌ی دخترش را برآورده کند. این فرصت، پیوند شیرینی بین این زوج ایجاد می‌کند که تا پایان فیلم به اوج خود می‌رسد.این انیمیشن دوست داشتنی همزمان با انیمیشن پرندگان خشمگین ۲ (The Angry Birds Movie 2, 2019) در سینماها عرضه شد. عشق مو، شیرین‌، پر از حقیقت و غم‌انگیز است، در حالی که پرندگان خشمگین درخشان‌، جسورانه‌ و پر سر و صدا است.

در حالی که معمولا در بخش بهترین کارگردانی جوایز اسکار، کارگردان زن کم است، اما در سال ۲۰۲۰ اینگونه نبود؛ سه مورد از پنج فیلم، توسط زنان کارگردانی شدند و در مورد چهارم، تهیه‌کننده آن خانمی بود که نامزد شد. این تنها تفاوت نامزدهای ۲۰۲۰ با سال‌های دیگر نبود، بلکه نامزدها از کشورهای مختلف آمده و طیف وسیعی از سبک‌ها را در این انیمیشن‌های کوتاه به کار گرفته بودند؛ چیزی شبیه به رقبای بهترین انیمیشن‌های بلند، که همگی توسط استودیوهای بزرگ منتشر می‌شوند.

از بحث تفاوت و تنوع این انیمیشن‌های کوتاه که بگذریم، شباهت‌هایی هم بین آن‌ها به چشم می‌خورد. در حالی که زمان‌ آنها حدودا بین ۶ تا ۱۶ دقیقه است، همگی بر پیوند خانوادگی و تأثیر عاطفه و صمیمیت بر شخصیت‌ انسان‌ها تمرکز می‌کنند؛ گاهی لحن‌ داستان از ته دل است و گاهی تاریک و غم‌انگیز؛ اما همه آن‌ها به لحظاتی عمیق تبدیل می‌شوند که مخاطب را به وجد می‌آورد.