برگزاری لایو و مصاحبه با جناب آقای علیرضا اوجی، انیماتور استاپ موشن

شبکه ایستانما: خب جناب اوجی، اگر اجازه بدین بریم سراغ چند تا از سوالاتی که مخاطبان شبکه ایستانما از ما پرسیدن. اولین سوال این که لطفاً در مورد لیپسینگ پاپت یا همون لب زدن عروسک ها توضیح بدین.
آقای اوجی: برای شخصیت های پاپت لبهای شخصیت (من این عروسک خودم رو میارم جلوی دوربین تا بهتر توضیح بدم) برای لبهای شخصیت‌ها چندین روش وجود داره. ما یکسری آثاری داریم که تکنیکال ساختشون اصلاً به محیط خونه ربطی نداره یعنی اصلاً نمی تونیم به راحتی با وسایلی که توی خونه داریم انجامش بدیم.

این هم عروسک هایی هستند که ساختار مکانیکی توی سرشون دارن. یک جور ساختارهای متحرک و مکانیکی براشون ساخته میشه و روی اون روکش های سیلیکونی میارن که می تونه این دهان باز و بسته بشه.

یکی دیگه از حالت ها قسمت هایی هست که دیجیتالی برای لب به شخصیت اضافه میشه یعنی جای لب رو فقط علامت میزارن و بعداً به صورت دیجیتالی و فریم بای فریم در نرم‌افزارهای کامپوزیت، لبهای شخصیت رو اضافه می‌کنن. یکی از تکنیک‌هایی هست که اگر تو بعضی از پروژه‌ها بخوان به خاطر نداشتن تکنیک ساخت، استفاده بکنن همینه و سرعت اجرایی هم بالاتره.

بعضی انیماتورها موقعی که بخوان لب شخصیتها رو عوض کنند، پروسه ساختشون سه چهار برابر زمان عادی طول میکشه و انیماتور رو خسته میکنه و ترجیح میدن که این قضیه ها رو بذارن به عهده کارهایی که دیجیتالی قراره اضافه بشه.

نکته دیگری که وجود داره و روش سنتی هم به حساب میاد، اینه که سر های متفاوتی رو میشه ساخت که هنوز هم استفاده میشه. یعنی از این سر با دهان های مختلف مثلاً ۲۰ مدل ساخته میشه، ۳۰ مدل ساخته میشه. سرها رو برمی‌دارند و میزارند. این روش یکی از بدی هاش تغییر جمجمه هست. یعنی چون شما نمی تونید تمام این سرها رو شبیه هم بسازین و گهگاه آرایش رنگی این شخصیت ها عوض می شه و یکسری اتفاقاتی می افته که در فریم بای فریم این اتفاقات رو دوربین میفهمه و ثبتش میکنه.

یکی دیگه از این روش ها ، قسمت تکه پایینی صورت رو جدا می سازند. یعنی از نیمه بالایی تا پیشونی ثابت نگه می‌دارند و از قسمت پایینی یک تیک. دهان های مختلف رو قرار میدن. اینجوری بالای جمجمه ثابت میمونه و تکه پایینی جایگزین میشه که برای این حالت به این شکل هست که شما باید پشت این قسمت رو آهنربا کار بذارین و این آهن، آهنربا و دهان های جدید به خودشون جذب میکنن و سرجاشون فیکس میشن.

برای فرمت لب های خمیری هم با خمیر جایگزین میشه یعنی شما کاملا دهان های مختلف رو با خمیر می سازین ولی یک موضوعی که هست اینه که دهان هایی که ساخته میشه با خمیر های خشک شونده هستن و با خمیر های نرم نمیسازن.
حالت دیگه هم چاپ استیکر های مختلف هست که میشه به عنوان دهان استفاده کرد. الان پرینترهای سه بعدی و نرم افزارهایی که سر رو میتونید توش طراحی بکنیم و پرینت سه بعدی رو هم می تونیم بهش اضافه بکنیم که دیگه تکنولوژی کامل کننده این قضیه هست.

شبکه ایستانما: بریم سراغ سوال بعدی جناب آقای اوجی. چند تا خمیر خوب لطف کنید معرفی بکنین که هم راحت شکل بگیره و هم اینکه موقع کار ناخواسته دفرمه نشه.
آقای اوجی: خمیرهای زیادی برای ساخت و ساز سرهای شخصیت‌ها وجود داره که بایدخشک بشن. خمیرهای پلیمری یکی از خمیر هایی هست که توی ایران بسیار نایاب و یکی دوتا شرکت این خمیرها رو وارد می‌کنن. ولی قیمت این خمیرها بسیار گرونه.

خمیر سوپر اسکالپی یک خمیر پلیمری هست که پخته میشه و شما تا زمانی که این خمیر رو وارد فر نکنید خمیر نرم هست و به شما اجازه شکل دادن میکنه. شما میتونین سرهای شخصیت ها رو با سوپر اسکالپی بسازین.

خمیر های دیگه ای که در بازار ایران رایج تر هستند و قیمت‌های مناسب‌تری دارن،  خمیر داس هست. این خمیر ترک کمتری رو برای ساخت شخصیت میخوره، میتونین برای سر شخصیت هم ازش استفاده بکنین.

یکی دیگه از خمیر هایی که در ایران خیلی ازش استفاده میشه ولی کار کردن باهاش یک مقدار قلق خودش رو داره و رنگ‌پذیری روی کار مراحل خاص خودش رو داره، خمیر ایرانی میل پوکس هست که این خمیر یک خمیر دو جزئی به حساب میاد. ولی این خمیر سنگین هست و می تونه سر های شخصیت رو سنگین بکنه.

خمیر های دیگه ای هم هست مثل خمیر نارا که هوا خشک هستند.  ولی اگر میخوان خمیرها بهشون زمان اجرایی بده قطعاً باید برن سراغ خمیرهای پلیمری که پختنی هستند . روش اصلی و بین‌المللی این کار، مدل سازی با خمیر هایی هست که خشک نمیشه و قالب گیری می‌کنن و توی قالب مواد جدید رو می‌ریزن و موادی که میریزن مثل رزین چون تو خالی میشه شما میتونین سر های سبک تر رو باهاش بسازین. به عبارتی رزین پلی استر بهش میگن.

شبکه ایستانما: دونستن آناتومی برای ساخت عروسک استاپ موشن مهمه؟
آقای اوجی: اگر محتوای کاریشون به کار رئال ربط داشته باشه قطعاً بله.

شبکه ایستانما: سوال بعدی هم اینکه کتابی به فارسی تو این زمینه هست که تصاویر واضحی داشته باشه؟
آقای اوجی: کتابی هست که آقای علیمراد تدوین کردند فکر می‌کنم دنیای عروسک ها اسمش باشه و آقای علی مراد مراحل ساخت و ساز عروسک های استاپ موشن رو در این کتاب توضیح دادند و کانون پرورشی فکری هم این کتاب رو به چاپ رسونده.

شبکه ایستانما: آقای اوجی دستتون درد نکنه و خیلی ممنون از اینکه وقتتون رو در اختیار ما گذاشتین. سخن پایانی اگر دارین ما در خدمتتون هستیم.
آقای اوجی: قبل از اینکه به سخن پایانی برسم دوست دارم در مورد یک موضوع نگفته هم صحبت کنم و آن هم آرماتورها هستند. ما دو مدل آرماتور داریم. یک مدل آرماتورهای فلزی و مدل بعدی آرماتورهای پوشش پلاستیکی هستند که این نوع آرماتور جزو آرماتورهای خانواده حرفه‌ای به حساب میاد.  این رو از قبل داشتم و از خیلی سال پیش و آرماتور های نسل جدید هیچ کدوم رو خونه نداشتم و برای همین از اینها استفاده می کنم.

این مدل ها تماماً مفاصل انسان روش پیاده سازی شده که در تصویر دارین میبینین و یک ماکت قدیمی هست. دوستان اگر میخوان آرماتورهای حرفه‌ای استاپ موشن رو ببینن که چه شکلی هست و داخل برخی بدن شخصیت ها چه چیزی قرار میگیره. نسل هایی از این دو خانواده الان داره در دنیا در بدن عروسک ها قرار میگیره. به عبارتی سیاهی لشکرها با سیم ساخته میشن و عروسک های اصلی با این آرماتورهای حرفه‌ای که الان بهتون نشون دادم.

شبکه ایستانما: من واقعاً این همه دغدغه شما رو برای آموزش دادن ستایش می‌کنم و دستتون درد نکنه و امیدوارم که همیشه انقدر بدرخشید، همیشه مثل همین الان که در خدمتتون بودیم. به اندازه کافی تمام دوستانی که تو این حرفه مشغول هستن شمارو میشناسن و نیازی به توضیحات بنده وجود نداره. سخن پایانی شمارو میشنویم.
آقای اوجی: من امیدوارم تونسته باشم حجم اطلاعات کافی رو برسونم و به خاطر محدودیت زمانی یک عذرخواهی بزرگ بکنم. نکته بعدی اینکه یکی از چیزهایی که ما ها رو در یک عرصه نگه میداره اینه که ما تأثیرپذیر نسبت به شرایط و یکسری اتفاقات اطرافمون نباشیم. یعنی وقتی یه کاری رو بد میسازیم، بی‌انگیزه نشیم و احساس نکنیم که قراره آخرین بار باشه تا این کار رو تجربه کنیم.

نکته بعدی که لازم می دونم در موردش حتماً صحبت بکنم اینه که برای دیده شدن به هر روشی متوسل نشین و صبور باشین. برای اینکه بتونیم در این حوزه‌ها فعالیت بکنیم به اینکه مثلاً به هر نحوی رایگان کار بکنیم یا هر جوری بخواهیم خودمون رو وصل کنیم به این رشته، لازم نیست. یک کم صبوری و یک کم ساخت و ساز و یک کم آزمون و خطاهای شخصی باعث میشه که اون جریان وارد دنیای حرفه‌ای خودش بشه.

آموزش دیدن در این حوزه اشتباه نیست و میتونم بگم در هیچ حوزه هنری آموزش دیدن اشتباه نیست. اون هایی که مقاومت می‌کنند آموزش نبینن، کاملا اشتباه میکنن. اساتیدی که این دوره‌ها رو دارن برگزار می‌کنن سالها تجربه کردند و تجربیاتشون رو دارن داخل مقوله‌های کوتاه‌تر و در زمان‌های محدودتر انتقال میدن.

من اگر استاد عبدالله علیمراد، استاد وجیه الله فرد مقدم و اساتید دیگه ای که باهاشون همراه شدم، در زندگیم حضور پیدا نمی‌کردند، قطعاً در مسیر استاپ موشن قرار نمی‌گرفتم. این رو به دوستان میگم که حتماً یک منتور و یک آموزگار یا یک مشاور خوب رو انتخاب کنند برای اینکه بتونن رفع نواقص رو انجام بدن و به اون نتیجه ای که دوست دارن برسن.

شبکه ایستانما برای آقای علیرضا اوجی و خانواده محترمشون آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون داره.